Berlińskie muzea do A do Z -Centrum Judaicum (29)

Nie próbowano dokładnie odnawiać, żeby nie wzbudzać poczucia, że w ten sposób odsuwa się Shoah w niepamięć. Pozostawiono solidną konstrukcję budynku, który zaatakowano, bo symbolizował wyimaginowaną winę za własne krzywdy. Naziści szli tą najłatwiejszą drogą, którą może obrać mały, podły człowiek. Nocą, z agresją, przemocą, bez szacunku.

Nowa Synagoga powstała w latach 1859-1866 według projektu Eduarda Knoblaucha i Friedricha Augusta Stülera jako największa taka w ówczesnych Niemczech. Poświęcona 5 września 1866 roku czyli 25 Elul 5626 roku według żydowskiego kalendarza. Nie tylko że była największa, ale również najdroższa i najpiękniejsza i szybko stała się turystyczną atrakcją. Orientalna Alhambra w Berlinie, bogato zdobione wnętrze, przepych i rozmach. Jako pierwsza otrzymała w 1877 roku oświetlenie elektryczne w mieście (notabene brała w tym udział firma Simens). Antysemitów kłuła w oczy, jednak większość społeczeństwa była zachwycona. Stała się domem modlitwy dla 28-tysięcznej berlińskiej żydowskiej społeczności.

Napaść w noc kryształową 9/10 listopada 1938 roku odparł pruski policjant Wilhelm Krützfeld. Stawił nazistom czoła, zwrócił uwagę na ochronę zabytku, wezwał straż pożarną, która ugasiła podłożony pożar. Później szykanowano go za właściwą postawę na służbie. Do dziś żydowska społeczność jest mu wdzięczna, co wyraża pamiątkowa tablica. Nabożeństwa odbywały się jeszcze do końca marca 1940 roku, ale później historia potoczyła się najpotworniejszym torem. Po wojnie synagoga znalazła się w części wschodniej niemieckiej stolicy i stała opuszczona do lat 80-tych minionego wieku. W tym czasie byłe DDR zatrudniło amerykańskiego rabina Isaaca Neumana, który zadbał o ożywienie żydowskiej społeczności. 10 listopada 1988 położono kamień węgielny pod symboliczną odbudowę synagogi. I tutaj wracamy do początku tej opowieści. Zdecydowano się pozostawić okaleczony budynek, konstrukcję, która oparła się nazistom i pustkę, którą ona przerażająco otwiera. Miejsce modlitw ludzi, którym zabrano życie tylko za to, kim się urodzili.

Do dziś Centrum Judaicum jest siedzibą fundacji zajmującej się ochroną dziedzictwa kultury żydowskiej w Niemczech i jej pogłębianiem. Wystawy stałe i czasowe, koncerty, teatr, wykłady. My bierzemy udział w zwiedzaniu z przewodnikiem dla rodzin. Trudno jest zdążyć na czas. Żeby wejść do środka, trzeba ustawić się w kolejce do kontroli osobistej. W XXI wieku w stolicy europejskiego państwa trzeba się obawiać, że ktoś mógłby tutaj wejść z bronią, bombą, albo zwyczajnie nożem. Dzień i noc budynek pilnowany jest przez służbę ochronną. A my, zwiedzający, przebieramy nogami widząc, że przewodniczka już rozpoczęła oprowadzanie. Ma wypieki na twarzy. Jest częścią tej społeczności i wyraźnie widać przejęcie losem jej przodków. Dzieci zadzierają głowy, słuchają i oglądają świat, którego według wielu nie powinno być.

Na końcu pani zabiera nas na najwyższe piętro i otwiera salą modlitewną, niewielką, w której współcześnie zbierają się wyznawcy judaizmu. Zasiadamy w ławkach. Wiara, nadzieja i miłość. Człowiekowi zawsze coś przeszkadza.

Centrum Judaicum
Oranienburger Str. 28-30
10117 Berlin

Czynne:
1 kwietnia do 30 września 1 października do 31 marca
poniedziałek-piątek 10.00 – 18.00 niedziela – czwartek 10.00 – 18.00
niedziela 10.00 – 19.00 piątek 10.00 – 15.00
sobota nieczynne sobota nieczynne

wstęp:
normalny 7€
ulgowy 4,50€
bilet rodzinny 20,00€

www,centrumjudaicum,de

Zdjęcia (8)

Komentarze (2)