Geoblog.pl    mamaMa    Podróże    Jestem w podróży...choćby tylko w głowie 2022    Ujarzmianie przeszłości
Zwiń mapę
2022
12
kwi

Ujarzmianie przeszłości

 
Polska
Polska, Warszawa
POPRZEDNIPOWRÓT DO LISTYNASTĘPNY
Przejechano 1634 km
 
Etgar Keret tuli na zdjęciu głowę do poduszki. Kolorowe kropki na białym tle są radosne, uśmiechnięte, wesołe. Jego twarz zapada się w miękkość i poduszki i snu.

Niedaleko od miejsca, gdzie znajduje się łóżko Kereta urodziła się jego mama. Potem dokładnie w tym samym miejscu znajdowało się żydowskie getto. Jego mama nie tuliła się tam do poduszek, nie zapadała w błogi sen. Udało się jej opuścić to nazistowskie piekło, ale na śmierć zostali w nim rodzice i brat.

Ojciec Etgara w czasie wojny przez 600 dni ukrywał się w dziurze w ziemi pod podłogą. Nie mógł ani wstać, ani wyciągnąć nóg. Jedyne, co łączy go z przyszłym synem na zdjęciu to sen. Przez dwa lata budził się od czasu do czasu i pytał swojego tatę, czy wojna się skończyła, a gdy ten mówił, że nie, zasypiał ponownie. Gdy sowieccy żołnierze go stamtąd wyciągnęli, nie mógł chodzić, bo zanikły mu mięśnie.

Jakub Szczęsny z grupy projektowej Centrala zamówił projekt domu u samego siebie i obrał na niego patrona. Historycznie obciążone miejsce na rogu Chłodnej i Żelaznej, gdzie w czasie wojny znajdowało się śmiercionośne getto zadało mu pytanie, na jakich prawach dałoby się tam funkcjonować. Między blokiem mieszkalnym nowej powojennej Warszawy, a przedwojenną kamienicą, między nieschodzącymi się tkankami miasta, między życiem ludzkim, a biegiem historii. Kilkadziesiąt metrów od tego miejsca stała kładka łącząca dwa zamknięte obszary getta małego i dużego. Szczęsny do dyspozycji miał 92 cm w najwęższym i 122 cm w najszerszym miejscu. Jak wtłoczyć w tę przestrzeń ogrom ludzkich żyć, ich tragedii, historii i okrucieństwa wraz ze zmianą na lepsze, na pokój, na kreatywność. Jak unaocznić i brak zapomnienia i nieuchronny, często o przeszłości zapominający rozwój.

Etgar Keret stał się łącznikiem światów, które bolą, ale i przynoszą radość, cierpienia z nadzieją, śmierci z przeżyciem, a w konsekwencji życiem.

Dom Kereta jest instalacją artystyczną Jakuba Szczęsnego. Często ogłaszany jest mylnie najwęższym domem świata, co nie jest prawdą. Choć znajdują się w nim sypialnia, kuchnia i łazienka nie spełnia wymogów mieszkalnych. Udostępniany jest czasem do zwiedzania, ale głównie korzystają z niego twórcy. Było ich tam już 40-u. Przyglądali się rzeczywistości z dystansu, niezauważeni przez nikogo, wciśnięci w mury aktualnej i minionej rzeczywistości. Przyjeżdżają tutaj ci, którzy tworzą krótkie formy. Jak Keret. Jego opowiadania cenione są przez więźniów, którzy zdążają je przeczytać podczas przejścia z celi do łazienki.

Dom Kereta jest jak uwięzienie przeszłości, by tu i teraz nigdy o niej nie zapomniano, ale ją w pozytywny sposób ujarzmiono.
 
POPRZEDNI
POWRÓT DO LISTY
NASTĘPNY
 
Zdjęcia (5)
  • zdjęcie
  • zdjęcie
  • zdjęcie
  • zdjęcie
  • zdjęcie
Komentarze (2)
DODAJ KOMENTARZ
Danach
Danach - 2024-04-14 18:55
Brawo , że tu dotarliście :)
 
Marianka
Marianka - 2024-04-18 18:36
Nie znałam tej całej historii, jak zupełnie zmienia patrzenie na ten dom! Dzięki za te opowieść!
 
 
mamaMa
Anna M
zwiedziła 19% świata (38 państw)
Zasoby: 1455 wpisów1455 5639 komentarzy5639 23151 zdjęć23151 1 plik multimedialny1