Miasto a powódź

Śródziemnomorska atmosfera, młodzieńczy zapał, z rozmachem budowane place – miasto słońca, brama Europy.
Brzmi obiecująco. Więc wyruszamy do Segedyna.

O jego istnieniu wiadomo od 1183 roku, jednak teren ten zamieszkały był już w czasach starożytnych. Zniszczony kompletnie przez wielką powódź 12 marca 1879 roku paradoksalnie jej właśnie zawdzięcza swoje zachwycające współczesne oblicze. Secesja zapanowała tutaj jak dostojna królowa, a cała reszta podporządkowała się wykwintnej estetyce.

Z katastrofą nieodzownie związana jest katedra, gdyż na jej pamiątkę została w latach 1913-30 wybudowana. Fantazyjnie, z dwoma wieżami i kopułą w bizantyjskim stylu, wnętrzem kipiącym od kolorów i jednymi z największych organów w Europie. Można byłoby uznać, że świątynia ma parę setek lat. Przed nią znajduje się plac, na którym latem odbywają się spektakle open air, a wokół niego ciągnie się krużgankowy korytarz z panteonem 100 węgierskich sław, pośród których znalazł się jeden cudzoziemiec, Szkot Adam Clark (budowniczy budapesztańskiego Mostu Łańcuchowego) i jedna kobieta, w dodatku też jedyna cudzoziemka, Maria Teresa austriacka. Skamieniałe twarze, zapatrzone w dal, pochylone, bądź wyprostowane budzą trwogę i respekt. Jedynie Béla Bartók łagodnieje ćmą na lewym oku.

Naprzeciwko katedry malutki kościół serbsko-ortodoksyjny z drogocennym ikonostasem jako dowód na ogromną rolę, jaką w mieście odegrali Serbowie pozostaje pomimo usilnych dzwonków zamknięty. Drzwi miały się magicznie otworzyć, za to w chwili oczekiwania spożyte zostały przepyszne figi zerwane rano w ogródku przez goszczących nas gospodarzy, jak i swojski wypiek paluszkowaty. Figi dla mnie zdecydowanie smakowo i soczyście na pierwszym miejscu.

Jako że w budynkach otaczających katedrę pracował kiedyś Albert Szent-Györgyi, profesor tutejszego uniwersytetu w latach 1931-45 i laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny z roku 1937 udajemy się na Dugonics tér by go tam spotkać. Z fajeczką, w ruchu, nonszalancko z ręką w kieszeni, a tymczasem ten wielki biochemik z tutejszej okolicznej papryki wyodrębnił i zidentyfikował witaminę C, za co słynną nagrodę otrzymał. Sam plac jest jasny i przestronny, żółty budynek uniwersytetu oddycha wiedzą, fontanna pluszcze relaksem, a w znajdujących się na środku placu białych literach G czerwienieje i traci równowagę, jakby nadmiar emocji przyprawił Segedyn o zawrót głowy. To miejscy, gdzie fotografują się turyści i bawią miejscowe dzieci. Niedaleko stary tramwaj nr 7 oferuje smolistą kawę, a nowy przemyka pomiędzy budynkami zgrabnie i lekko, a nawet bezgłośnie. Chociaż tutaj muszę podkreślić, że może mi się tylko zwyczajnie wydawało. Od placu z uniwersytetem ciągnie się Kárász utca aż do Klauzál tér jako bulwarowa aleja pełna kawiarenek i handlowego przepychu, słońca i leniwych spacerowiczów, szczególnie, że dziś niedziela. Niewielu jest ludzi w mieście, co zmieni się drastycznie (jak na tutejsze warunki) po południu.

Nad brzegiem rzeki Cisy jest zielono i spokojnie. Widok na łagodny nurt nie przynosi powodziowych skojarzeń, po przeciwległej stronie zażywają kąpieli w kompleksie basenów mieszkańcy, a parę kroków dalej zobaczyć można resztki zamku, które wykorzystywane są do imprez plenerowo-muzycznych. Tutaj sympatyczny mężczyzna informuje nas, że jest Węgrem mieszkającym na Węgrzech i nie rozumie, dlaczego zagaduje się do niego w innym języku, tutaj święci przysłuchują się ekstrawaganckiej muzyce współczesnej nie zatykając uszu, tutaj sacrum w niejasny sposób staje się profanum.

Jest jeszcze przepiękny i monumentalny budynek muzeum noszący miano swojego byłego dyrektora Móra Ferenca – pisarza i muzealnika, które słynie z monumentalnego dzieła Mihály Munkácsy z 1893 roku „Zajęcie Ojczyzny”. Jest budynek Teatru Narodowego, jest przepych i są ludzie, którzy tłumnie okupują kafejki i lodziarnie, do czego się z radością dołączamy. Atmosfera jest fantastyczna, stare miasto zalane słońcem i przestrzenią szczodrze wykalkulowaną przez architekta. I po raz kolejny przychodzi to poczucie niedosytu, braku wiedzy o perełkach, które mamy w zasięgu ręki, a przede wszystkich motoryzacyjnych możliwości.

Zdjęcia (51)

Komentarze (8)