2016
28
sie
Architekt gwiazda
Niemcy, Bärwinkel
Przejechano 7336 km
To był TEN architekt – utalentowany i wszechstronny, pełen idei i pożądany nie tylko na rynku pruskim, projektant, malarz i urbanista, a do tego twórca klasycyzmu – Karl Friedrich Schinkel i jego oszałamiająca kariera, której ślady odnajdziemy w Europie do dziś. Na terenie Polski do jego architektonicznych projektów należą: pałac Owińskich koło Poznania, ratusz w Kołobrzegu, sąd w Raciborzu, pałac myśliwski w Antoninie, pałac arcybiskupi w Gnieźnie, kościoły w Słońsku, Międzyrzeczu i Krzeszowicach, pałac w Kamieńcu Ząbkowickim , dawne kościoły ewangelickie w Gnieźnie i Wolsztynie, studzienka św. Ottona w Pyrzycach, by wymienić tylko parę. W Niemczech to Schauspielhaus przy Gandarmenmarkt i Altes Museum w Berlinie, dom szwajcarski i rozbudowa domu rycerskiego na Pawiej Wyspie, zamek Babelsberg, latarnia morska na Rugii, pokój poświęcony pamięci Goethego w Weimarze, w Rosji kaplica Aleksandra Newskiego w Peterhofie, a w Czechach pomnik poległych w bitwie pod Kulm.
Był pierwszym studentem w nowo powstałej berlińskiej Akademii Budownictwa, na której zajęcia składały się głównie praktyki w terenie. Po ukończeniu uczelni pracował jako konserwator zabytków, czego był pionierem, to on sprawował nadzór nad pracami w zamku w Malborku i przy restauracji stargardzkiego kościoła Mariackiego. Był pejzażystą i autorem dekoracji teatralnych do ponad 40 sztuk, malował freski, projektował nie tylko wnętrza (np. pałacu w Charlottenburgu), ale i meble oraz odznaczenia wojskowe. Był również teoretykiem architektury, pracował nad podręcznikiem na ten temat, którego jednak nie udało mu się ukończyć. Kontynuował dzieło i myśl młodo zmarłego Friedricha Gillyego, z którym prowadził biuro architektoniczne Privatgesellschaft junger Architekten (Prywatna spółka młodych architektów). Ten niezwykle utalentowany młodzieniec zmarł w wieku 28 lat przekazując swoje projekty Schinkelowi.
Można byłoby tak długo wymieniać, podziwiać, odkrywać, a południe w niewielkiej osadzie Bärwinkel sprzyja temu przyjemnemu zadaniu. Parę domów i dużo zieleni, zakręt, który przejeżdża się szybciej od mgnienia oka. Trzeba zawrócić i przy zmniejszonym tempie przejazdu skręcić w słabo widoczną, zacienioną i polną drogę, która doprowadzi przyjezdnego do Jego pierwszego projektu – mleczarni. Wyglądający na średniowieczny budynek przypominający kształtem bazylikę przycupnął nad pobliskim, tatarakiem zarośniętym, jeziorkiem z owocowymi drzewami wokół. Niezwykle wybornie smakują brzoskwinie znalezione na miękkim trawniku...
W byłym folwarku Quilitz (dzisiejszy niedaleki Neuhardenberg) powstała według pierwszego, z roku 1801, projektu młodego Schinkla mleczarnia dla arystokracji. Wybudowana w latach 1802-03 była odpowiedzią na ówczesną nabiałową modę. 116 mleczarni Brandenburgii zaspokajało najpierw kaprysy księżniczek, a później tych, którzy mogli sobie na to pozwolić i dostarczało produkty do pijalni mleka, w których się modnie bywało. Jak w Bärwinkel. Tutaj próbowano wyprodukowanego sera, tutaj przedstawiano nowości, tutaj kupowano masło.
Przez długie lata, szczególnie powojenne, budynek popadł w ruinę, niszczony ludzką i przyrody ręką. Od 1990 roku opiekuje się nim związek miłośników, którym udało się go na tyle odrestaurować, że otwarto małą wystawę poświęconą młodemu architektowi z lat 1800-1803. Podjeżdżając można odnieść wrażenie, że wszystko zamknięte jest na cztery spusty. Po zaparkowaniu drzwi w tajemniczy sposób stoją otworem, a sympatyczny pan redukuje cenę biletu rezygnując z jednego. Surowość wnętrza łagodzą miłe elementy wystroju, a młody Schinkel tęsknie spogląda z poważnego portretu powstałego w 1803 roku w Rzymie. Nie unosi się ani zapach pudrów czy pomad, ani serowych specjałów czy krowich odchodów. Na niewielkim skrawku ziemi stoi od ponad dwustu lat projekt człowieka, który wypływając na szerokie europejskie wody doskonałej architektury zmarł z przepracowania. Nie dbając o siebie zaczął chorować już w 1824 roku, udar mózgu i śpiączka, z której się już nie obudził, zakończyły 60-letni żywot płodnego artysty.
O mleczarni trzeba wiedzieć zanim się wybierzemy w tamte okolice, gdyż przy poboczu nie istnieje żadna informująca o tym tablica. Podobno na jej wystawienie potrzebnych jest ponad tysiąc euro, na co ani grupa miłośników, ani niezbyt licznych mieszkańców Bärwinkel nie może sobie pozwolić. 
Był pierwszym studentem w nowo powstałej berlińskiej Akademii Budownictwa, na której zajęcia składały się głównie praktyki w terenie. Po ukończeniu uczelni pracował jako konserwator zabytków, czego był pionierem, to on sprawował nadzór nad pracami w zamku w Malborku i przy restauracji stargardzkiego kościoła Mariackiego. Był pejzażystą i autorem dekoracji teatralnych do ponad 40 sztuk, malował freski, projektował nie tylko wnętrza (np. pałacu w Charlottenburgu), ale i meble oraz odznaczenia wojskowe. Był również teoretykiem architektury, pracował nad podręcznikiem na ten temat, którego jednak nie udało mu się ukończyć. Kontynuował dzieło i myśl młodo zmarłego Friedricha Gillyego, z którym prowadził biuro architektoniczne Privatgesellschaft junger Architekten (Prywatna spółka młodych architektów). Ten niezwykle utalentowany młodzieniec zmarł w wieku 28 lat przekazując swoje projekty Schinkelowi.
Można byłoby tak długo wymieniać, podziwiać, odkrywać, a południe w niewielkiej osadzie Bärwinkel sprzyja temu przyjemnemu zadaniu. Parę domów i dużo zieleni, zakręt, który przejeżdża się szybciej od mgnienia oka. Trzeba zawrócić i przy zmniejszonym tempie przejazdu skręcić w słabo widoczną, zacienioną i polną drogę, która doprowadzi przyjezdnego do Jego pierwszego projektu – mleczarni. Wyglądający na średniowieczny budynek przypominający kształtem bazylikę przycupnął nad pobliskim, tatarakiem zarośniętym, jeziorkiem z owocowymi drzewami wokół. Niezwykle wybornie smakują brzoskwinie znalezione na miękkim trawniku...
W byłym folwarku Quilitz (dzisiejszy niedaleki Neuhardenberg) powstała według pierwszego, z roku 1801, projektu młodego Schinkla mleczarnia dla arystokracji. Wybudowana w latach 1802-03 była odpowiedzią na ówczesną nabiałową modę. 116 mleczarni Brandenburgii zaspokajało najpierw kaprysy księżniczek, a później tych, którzy mogli sobie na to pozwolić i dostarczało produkty do pijalni mleka, w których się modnie bywało. Jak w Bärwinkel. Tutaj próbowano wyprodukowanego sera, tutaj przedstawiano nowości, tutaj kupowano masło.
Przez długie lata, szczególnie powojenne, budynek popadł w ruinę, niszczony ludzką i przyrody ręką. Od 1990 roku opiekuje się nim związek miłośników, którym udało się go na tyle odrestaurować, że otwarto małą wystawę poświęconą młodemu architektowi z lat 1800-1803. Podjeżdżając można odnieść wrażenie, że wszystko zamknięte jest na cztery spusty. Po zaparkowaniu drzwi w tajemniczy sposób stoją otworem, a sympatyczny pan redukuje cenę biletu rezygnując z jednego. Surowość wnętrza łagodzą miłe elementy wystroju, a młody Schinkel tęsknie spogląda z poważnego portretu powstałego w 1803 roku w Rzymie. Nie unosi się ani zapach pudrów czy pomad, ani serowych specjałów czy krowich odchodów. Na niewielkim skrawku ziemi stoi od ponad dwustu lat projekt człowieka, który wypływając na szerokie europejskie wody doskonałej architektury zmarł z przepracowania. Nie dbając o siebie zaczął chorować już w 1824 roku, udar mózgu i śpiączka, z której się już nie obudził, zakończyły 60-letni żywot płodnego artysty.
O mleczarni trzeba wiedzieć zanim się wybierzemy w tamte okolice, gdyż przy poboczu nie istnieje żadna informująca o tym tablica. Podobno na jej wystawienie potrzebnych jest ponad tysiąc euro, na co ani grupa miłośników, ani niezbyt licznych mieszkańców Bärwinkel nie może sobie pozwolić.
Zdjęcia (13)
Komentarze (4)
mirka66 - 2016-09-04 10:04Lubie oglądać takie stare miejsca.
Zasoby: 
34.229 
22.041 
1.100.420 
3.423 
